۰
فرهنگ و رسوم مکرانی در میهمانی خدا؛

آیین و رسوم بلوچستان در ماه مبارک رمضان؛ از آیین کهن شب پادکنک تا حق پهلی سنتهای اصیل مکرانی

مردم مسلمان و سنتی بلوچستان و منطقه مکران، آداب وفرهنگ پیشنیان را در خود حفظ کرده اند وطبق آیین و سنن گذشته رسوم خاصی قبل از ماه رمضان انجام می دهند وخود را مهیا وآماده پذیرای از ماه مهیمانی خدا می کنند.
آیین و رسوم بلوچستان در ماه مبارک رمضان؛ از آیین کهن شب پادکنک تا حق پهلی سنتهای اصیل مکرانی
به گزارش چهاربهاران، در ماه مبارك رمضان، مردم هر منطقه‌اي از ايران طبق آيين و رسوم خود روزه مي‌گيرند و اين ماه در نزد آنان بسيار گرامي است. در واقع يكي از ويژگي‌هاي بارز مردم ايران زمين، پايبندي و توجه به برگزاري آئين‌ها و آداب و رسوم خاص هر منطقه است و به تبع آن مردم بلوچ نيز همانند ساير اقوام و هموطنان خود در جاي جاي كشور عزيزمان داراي مراسم‌ها و آئين‌هاي خاصي هستند.

مردم مسلمان و سنتی بلوچستان و منطقه مکران، آداب وفرهنگ پیشنیان را در خود حفظ کرده اند وطبق آیین و سنن گذشته رسوم خاصی قبل از ماه رمضان انجام می دهند وخود را مهیا وآماده پذیرای از ماه مهیمانی خدا می کنند. گرچه بخشی از فرهنگ های گذشته براثرهجوم فرهنگ بیگانه، رونق زندگی ماشینی وپیشرفت فناوری ارتباطات به طورکلی تغییراتی در زندگی مردم را بوجود اورده است و سنت های گذشته کمرنگ تر کرده اما بخشی از این فرهنگ های دست نخورده باقی مانده است.
اغلب مردم مکران طبق آیین گذشته از ماه قبل با خانه تکانی و زدودن گردوغبار از خانه ها و شستن فرش و زیرانداز ونظافت خانه خود را آماده فرارسیدن ماه رمضان می کنند.

غبارروبی مساجد
مولوی اهل سنت شهرستان چابهار به خبرنگار چهاربهاران گفت: با فرارسیدن و نزدیکی شدن به ماه مبارک رمضان غبارروبی و تمیز کردن مساجد انجام می شود، در گذشته رسم براین بود که زنان انجام دهند اما در حال حاضر جوانان روستا این وظیفه را برعهده دارند و کما بیش نظافت مسجد محله را برعهده گرفته اند.

مولوی سید محمد درتکیده با اشاره به صله رحم در بین مردم اهل سنت بیان کرد: مردم مسلمان دشتیاری که علاوه بر فرهنگ و سنت گذشتگان به آیین های دینی هم اعتقاد بالاتری برخودار هستند صله رحم هم از مهمترین آداب و سنن مردم دشتیاری در ماه رمضان از گذشته تا به امروز است ومردم دیندار معتقدند که در این ماه باید کینه ها را کنار گذاشت و با دلی آکنده از صفا و صمیمیت در مهمانی خداوند حضور یافت.

وی ادامه داد: نوک ء چارگ یعنی رویت هلال ماه رمضان که در گذشته نه چندان دور رویت هلال ماه رمضان آیین خاصی داشت در روزهای پایانی شعبان، مردم روستاها به محل مرتفع یا پشت بام خانه هایشان به منظور رویت هلال ماه می رفتند و با رویت هلال ماه رمضان به شادمانی پرداخته وبه همدیگر تبریک میگفتند گرچه وسایل ارتباطی و پیشرفته تاحدودی این سنت قبلی را به دست فراموشی داده است.

مدرس حوزه علمیه اهل سنت چابهار درخصوص طبخ غذاها در ماه مبارک رمضان اذعان کرد: زنان بلوچ در ایام محرم سعی می کنند خوشمزه ترین غذاهای را طبخ می کنند، غذاهایی مثل حلوا شکری و شیرگی، برنج گوشت، چانگال، خورشت و... بعد از اینکه غذا آماده شد آنرا در ظروف مخصوص می گذارند و مردان خانواده یا نوجوانان این غذاها محلی را جهت افطار نمازگذاران به مساجد می برند.

وی ادامه داد: تهیه و پخت انواع و اقسام خوراکی ها: کوپتا، چنگال، مدر، پکورا، حلوا، کاستر، چولاو... از خوراکی ها و غذاهای لذیذ و سنتی هستند که بیشتر در ماه رمضان در سر سفره مردم دشتیاری قرار می گیرند که نقش بانوان خانه دار در این باره پر رنگ تر است.

بيدار كردن مردم براي سحر با استفاده از  دهل بزرگ و آواز صلات
مولوی درتکیده افزود: شپ پادکنک؛ بیدارکردن برای سحری از سنن دیگر مردم دشتیاری در گذشته در روستاها، بیدار کردن اهالی هنگام سحر بود که چند نفر از مردم در کوچه ها می گشتند و مردم را برای سحر بیدار می کردند گاهی با نواختن طبل و در زدن خانه ها صورت میگرفت وا هل خانه نیز با روشن کردن چراغ، بیدار بودن خود را اعلام می کردند.

وی گفت: امروزه هم این سنت تا حدودی منسوخ شده و وسایل مدرن و امروزی وظیفه بیدار را برعهده گرفتند.

به گفته وی؛ یکی از نمونه های اشعار خواننده شده در سحر هنگام چنین مضمونی دارد: «ای جنگلی گرازان- بی روچگ بی نمازان- تو وپتگی هماری!-ترس چه هدا نداری» این شعر از قدمت دیرینه ای برخوردار است و در حال حاضر درون مایه اشعار سحر با ادبیاتی نرم و ملایم تر خوانده می شود که بیشتر آن با مضمون پیامبران و ائمه اطهار است.

خواندن نماز تروايح بعد از نماز عشاء
مولوی اهل سنت چابهار یکی از مهم ترین آداب اهل سنت در ماه رمضان را خواندن نماز تراویح عنوان کرد و گفت: در نزد مذهب اهل سنت هر شب به همراه نماز عشاء، نماز 20 ركعتی اقامه می شود كه به آن 'تراویح' می گویند، از منظر اهل سنت این نماز كه ویژه ماه مبارك رمضان است، فضائل زیادی دارد و خواندن آن برای روزه داران لازم است.

وی ادامه داد: نماز تراویح متشكل از 10 نماز دو ركعتی است كه مردم بلوچستان بر طبق سنت دیرین خود همیشه سعی می كنند بیست ركعت نماز تراویح را به جماعت و امامت حافظ قرآن كه هر شب یك جزء از این كتاب مقدس را تلاوت می كند، بجا بیاورند، اقامه نماز تراویح از 45 دقیقه تا یك ساعت و نیم به طول می انجامد.

مولوی درتکیده بیان کرد: دردهه آخر ماه رمضان و همزمان با لیالی قدر(29-27-25-23-21) چند نفر از ساکنان محله به نیت ده روز به مسجد محله می رود و بدون عذرشرعی هیچگاه شخص معتکاف ازمسجد خارج نمی شود شخص معتکف چادری در گوشه مسجد نصب می کند و شبانه روز به تلاوت قرآن،نیایش، اقامه نماز و دعا می پردازد و تا شب قبل عید حق بیرون رفتن از مسجد را ندارد.

پرداخت يك ساله زكات و دادن فطريه در طول ماه مبارك
وی یکی دیگر از آداب ماه رمضان زكات دادن مردم بلوچ عنوان کرد و افزود:همه مردان زكات يك ساله خود را در اين ماه، به مردم نيازمند مي‌دهند و همچنين دادن فطريه از ابتداي ماه انجام مي‌شود.

وی گفت: عيد فطر براي مردم بلوچ اهميت زيادي دارد چراكه بعد از يك ماه روزه‌داري و راز و نياز با خدا، مرد جشن مي‌گيرند و آنها از ابتداي ماه رمضان براي خود سفارش دوخت لباس را مي‌دهند و بزرگترها با دادن عيدي به كوچكترها آنان را خوشحال كرده و همچنين بزرگترها از يكديگر حلاليت مي‌طلبند.

مولوی اهل سنت خاطرنشان کرد: با پایان نماز عید فطر و خواندن دعا به صورت دسته جمعی، نمازگزاران به خصوص آشنایان، اقوام و خویشاوندن همدیگر را در آغوش گرفته و طلب بخشش و حلالیت می کنند، مردم بلوچستان معتقدند اگر کسی در طول سال مرتکب خطایی شده با طلبیدن حلالیت از یکدیگر در این روز بزرگ، خداوند تمام گناهان او را می بخشد.

انتهای پیام/
سه شنبه ۱۷ ارديبهشت ۱۳۹۸ ساعت ۱۲:۴۵
کد مطلب: 451530
نام شما

آدرس ايميل شما
نظر شما *